رد شدن از پیوندها
مهدی شیخ سجادیه

تلفن همراه عامل کاهش عملکرد کارکنان در محیط کار

برای بسیاری از افراد تلفن همراه بخش لاینفکی از انجام کسب و کار گردیده است. علاوه بر اینها ارتباط در شبکه های اجتماعی بسیاری از امور بویژه انتقال داده ها و اطلاعات تکثیر بسیاری از مطالب و … را آسان کرده است و البته باید گفت فراگیر شدن بسیار سریع آن به خصوص طی سالهای اخیر در ایران باعث شده است که سیمای استفاده درست از این ابزار کوچک در جامعه کمرنگ شود و معضلات فراوانی را به دنبال آورد بدین صورت که فرد ، گاه ساعتها وقت خود را جهت ارسال و دریافت پیام و تبادل اطلاعات مختلف در شبکه های اجتماعی مجازی صرف میکند بنابراین از امور روزانه خود باز میماند و گاه نیمی از روز خود را به بطالت میگذراند این مساله در حوزه کار کمی پر رنگ تر است و کارکنان را از کار بازداشته و عملکرد آنان را تضعیف میکند این پژوهش به مطالعاتی در این خصوص پرداخته است.

امروزه تلفن همراه در مرکز انقلاب ارتباطی و مخابراتی قرار گرفته است و شاید بی اغراق مهمترین دروازه به سوی جهان نوین باشد تلفن همراه در دنیای امروز با تعداد اشتراک بالغ بر ۴٫۶۱ میلیارد در ژانویه ۲۰۱۶ که به سرعت در حال افزایش است عمومی ترین ابزار الکترونیکی دنیاست این گستره به علاوه افزایش روز افزون قابلیتهای آن باعث تغییرات فراوان در زندگی ما شده است تغییر در زندگی اجتماعی فرهنگی و علمی ارتباطات) و تغییر در زندگی اقتصادی اشتغال پرداختها و …. مهمترین آنها بوده است. علاوه بر این با گسترش حوزه گفتگوهای تلفنی و گفتگوهای سیار افزایش کاربرد و کارایی تلفن و کاهش قیمت مکالمات راه دور، خدمات پایه پیشین مخابراتی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. امروزه هر لحظه خبری تازه از کاربردهای جدید این ابزار در زندگی فردی یا جمعی انسانها میشنویم (کیانی (۱۳۸۹) قابلیت اتصال گوشی های امروزی به اینترنت و تکنولوژی اینترنت بی سیم تحول بزرگی در کاربرد گوشی های همراه بوجود آورده است.

موری (۲۰۱۰) خاطر نشان می سازد که یک سوم از آمریکایی ها از طریق تلفن همراه یا گوشیهای هوشمند به اینترنت متصل میشوند آمار دیگری نشان میدهد که ۷۱ درصد از نوجوانان ، ۷۷ درصد از تمام بزرگسالان و ۸۸ درصد از والدین با تلفن همراه یا مشابه دستگاه تلفن همراه در سال ۲۰۰۸ به اینترنت متصل میشدند. به علاوه، بیش از نیمی از دانشجویان مقطع کارشناسی خود دارای دستگاه اینترنت دستی و حدود ۱۲ درصد دیگر در حال برنامه ریزی برای خرید چنین ابزاری در سال آینده بودند. این آمار نشان می دهد که نوجوانان و بزرگسالان به طور یکسان از دستگاههای تلفن همراه استفاده کرده و تنها برای ارتباطات سرگرمی و معاملات تجاری بکار نمی برند بلکه برای اطلاعات نیز استفاده می کنند. به این ترتیب تعداد فزاینده ای از کتابخانه های عمومی و دانشگاهی در حال استفاده از این تکنولوژی مشترک برای ارائه خدمات جدید و یا به منظور ارتقاء خدمات سنتی هستند، آنها نه تنها بیشتر در دسترس اند بلکه بیشتر در ارتباط با کاربران هستند. تلفن همراه و سایر دستگاه های دستی مجهز به توانایی بارگذاری سریع کتاب مقالات مجلات ویدئوها تصاویر و فایل های صوتی همراه با توانایی ایجاد و ارسال متن صدا ویدئو و یا فایلهای عکسی شده است که امکان اطلاع رسانی از طریق مسنجر را دارد. آنها توانایی برقراری ارتباط ایجاد و ویرایش اطلاعات بدون اینکه به مانیتور کامپیوتر متصل شوند را نیز دارند دستگاههای تلفن همراه همچنان به طور فزاینده ای در حال پیچیده تر شدن هستند در عین حال توسعه روشهای دسترسی به اطلاعات ، کتابداران را با انتظار ارائه خدمات پایدار به افراد جامعه و منابع کاربرانی که ممکن است هرگز آنها را چهره به چهره ملاقات نکنند مواجه کرده است. تحقیقات نشان دهنده آن است که برخی از مردم به طور بی رویه از تلفن همراه استفاده می کنند و این امر زندگی شخصی آنها را با آسیبهای جدی مواجهه کرده است. پژوهشهای زیادی نشانگر رابطه بین استفاده بیش از حد از تلفن همراه و استرس فشار روانی و بی قراری است. استفاده بیش از اندازه و غیر ضروری از تلفن همراه برای کاربر استرس و پریشانی ذهنی پدید می آورد. این اختلالات به حدی است که نوعی بیماری روانی و عصبی بر اساس آن تعریف شده است و فرد مبتلا در طول روز چندین بار احساس میکند گوشی تلفن همراهش زنگ می خورد. پژوهشها نشان میدهد زنگ خوردن تلفن همراه برای افراد این معنی ضمنی را دارد. که کسانی به یاد فرد هستند یا اینکه وی فرد مهمی است بنابراین وقتی تلفن همراه فرد زنگ  نخورد یا از تلفن همراه اش دور باشد احساس افسردگی میکند .

عمده ترین تفاوت موجود میان این نوع از اعتیاد و اعتیاد به مواد مخدر این است که تلفن همراه ظاهراً هیچ اثر مخربی بر روی ساختار فیزیکی اشخاص ندارد و تنها تأثیرات روانی است. که به جای میماند (سبحانی نژاد پور طهماسبی و تاجور ۱۳۸۷ ، ص (۲۳)) که البته چیزی که بر روان انسان تاثیر میگذارد اندک اندک میتواند جسم او را هم درگیر کند.

گذران ساعات آزاد و اوقات فراغت یکی دیگر از حوزه های زندگی اجتماعی است که از تاثیرات تکنولوژیهای نوین ارتباطات و اطلاعات در امان نمانده است واقعیت این است که امروزه تلفن همراه نقش قابل توجهی در ارائه یک سری خدمات مربوط به سرگرمی و تفریحات و پر کردن ساعات فراغت مردم به ویژه جوانان ایفا میکند خدمات مربوط در قالب سرگرمی های تفریحی را میتوان در دو زمینه تقسیم بندی نمود موسیقی و بازیهای دیجیتالی استقبال نوجوانان و جوانان از بازیهای دیجیتالی در برخی کشورها مثل کره و ژاپن آن قدر شایع شده که به صورت یک اعتیاد و معضل اجتماعی درآمده امروزه بخش اعظم هزینه های مخابراتی مربوط به سرگرمیهای جوانان تشکیل میدهد به گونه ای که سالانه ۹ میلیارد دلار برای دانلود موسیقی و ۵ میلیارد دلار برای بازیهای دیجیتالی توسط مردم به شرکت های مخابراتی پرداخت میگردد. برخی از پژوهشگران حوزه تلفن همراه به صراحت از این یاد می کنند که  باید از فرهنگ جدیدی به نام فرهنگ تلفن همراه گوگن (۲۰۰۶) یا شکل گیری نسل انگشت شست( چون همواره دستتان بر روی صفحه کلید تلفن همراه است و در حال ارسال یا دریافت پیام هستند) سخن گفت (پلانت ۲۰۰۰ ).در این فرهنگ اولا با توجه به نوجویی و نوگرایی جوانان و ثانیا با عنایت به علایق وافر جوانان به فناوریها و ثالثا با توجه به انعطاف پذیری بیشتر آنان انتظار میرود که بیشترین اثر پذیری فرهنگی از فناوری تلفن همراه را در سطح  جوانان مشاهده کرد که البته همین مساله توسط پژوهشهای انجام شده رید و رید (۲۰۰۴) و آودری (۲۰۰۴) مورد تاکید قرار گرفته است. تمرکز بر کار از وظایف اصلی کارکنان است گوشی های همراه آنقدر موجب حواسپرتی و بی دقتی میگردند که در برخی کشورها از ورود گوشی همراه با کارکنان در محیط کار ممانعت می گردد. مشغول بودن کارکنان با گوشی های همراه آنان را از کار اصلی خود باز می دارد. با توجه به تصویب دستورالعمل اجرایی ارزیابی کارمندان مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری در سال ۱۳۸۹، مرجع مشخصی برای ارزیابی عملکر کارکنان ایجاد شد که شاخص هایی در رابطه با ابتکار و خلاقیت آموزش و رضایت ارباب رجوع را بررسی می نماید (سازمان استانداری (۱۳۸۹)). با بکارگیری این دستورالعمل و استفاده از فرم های پیوست آن میتوان عملکرد کارکنان را ارزیابی نمود اما موانع و مشکلاتی که باعث می شود تا کارمند کارایی مطلوبی نداشته باشد مورد توجه قرار نمی گیرد. یکی از این موانع استفاده بیش از اندازه آنان از گوشی های همراه خود است. استفاده از گوشی های همراه بویژه هوشمند حواس کارکنان را بسیار درگیر میکند که احتمال میرود از عملکرد آنان بکاهد با این توضیح  این پژوهش قصد مطالعه این موضوع را در سوابق پژوهشی گذشته دارد.

 

عطا دخت و همکاران (۱۳۹۳) در مطالعه ای با عنوان استفاده آسیب زا و نوع کاربری تلفن همراه در دانش آموزان دبیرستانی و رابطه آن با عملکرد تحصیلی و انگیزش پیشرفت نشان دادند نه تنها میزان استفاده در میان آنها بالاست بلکه این میزان در بین دانش آموزان پسر بیشتر از دختران است. این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی بوده است که از میان دانش آموزان دبیرستانی در سال تحصیلی ۹۱-۹۲ با ۳۰۳ نمونه انجام گرفته است . ۱۲۸ پسر و ۱۷۵ دختر به شیوه طبقه ای نسبی انتخاب شده و با ابزار پرسشنامه مورد آزمون قرار گرفتند.

یاسمی نژاد و همکاران (۱۳۹۱) در مطالعه ای با عنوان رابطه سلامت عمومی و استفاده مفرط از تلفن همراه در دانشجویان به رابطه ای مثبت و معنادار در این خصوص دست یافتند. این پژوهش از میان دانشجویان دانشگاههای آزاد منطقه ۶ به صورت طبقه ای ۷۸۲ نمونه را در سال تحصیلی ۸۹-۹۰ با استفاده از ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرار داده است. تحلیل رگرسیون چندگانه در این پژوهش نشان داده است که متغیرهای سلامت عمومی که شامل 4 مولفه بوده جمعا ۳۲ درصد واریانس استفاده آسیب را از تلفن همراه را تبیین می کند و عملکرد اجتماعی بیشترین سهم را در آن داراست.

نادری و حق شناس (۱۳۸۹) طی پژوهشی با عنوان” رابطه تکانشگری و احساس تنهایی با میزان استفاده از تلفن همراه در دانشجویان “به رابطه ای مثبت و معناداری در این خصوص دست یافتند. این پژوهش با استفاده از مقیاس تکانشگری و دو پرسشنامه و نمونه ای متشکل از ۱۰۰ دانشجو انجام شد که از طریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شده بودند. همچنین یافته ها نشان داد که متغیر تکانشگری پیش بینی کننده میزان استفاده از تلفن همراه می باشد.

معید فر و گنجی (۱۳۸۸) در پژوهشی با عنوان “تحلیلی بر کاربردهای تلفن همراه در بین دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر تهران” و با هدف شناخت ابعاد مختلف کاربردهای تلفن همراه و مطالعه عوامل مؤثر بر کاربردهای تلفن همراه در مقطع متوسطه تحصیلی با نمونه ۶۰۰ نفری به این نتایج دست یافتند که: بیشتر پاسخگویان کمتر از ۳ ساعت در هفته از تلفن همراه استفاده میکنند و میانگین استفاده از تلفن همراه در میان آنان ۵٫۹۹ ساعت در هفته است. همچنین به طور میانگین دانش آموزان در یک هفته ۱۲۱ پیامک ارسال و ۱۲۹ پیامک دریافت میکنند. محتوای پیامکهای ارسالی به ترتیب فراوانی عبارتند از: ضرورت های روزمره جک ،قومی جک درسی جک جنسی تبریک مناسبتها جوک سیاسی تسلیت مناسبتها تصاویر مبتذل. نتایج تحلیلی تحقیق نیز نشان میدهد در حالیکه محدودیت ارتباط جمعی تاثیری روی میزان و نوع کاربری تلفن همراه ندارد در عوض، انگیزه کاربران تاثیر معناداری روی کاربرد تلفن همراه دارد. همچنین ،بین میزان زمان صرف شده برای مصاحبت با خانواده و میزان کاربری تلفن همراه همبستگی معنادار معکوسی وجود دارد و میان جنسیت و کاربری تلفن همراه رابطه معنادار وجود دارد. راگدال و هوور (۲۰۱۶) در پژوهشی با عنوان” تلفن های همراه در زمان های غیر کار منبعی از خواسته های شغلی و منابع “به بررسی مفهوم کاربرد تلفن همراه مرتبط با کار به عنوان پیوست تلفن همراه پرداخته اند. شرکت کنندگان در پژوهش شامل ۳۱۲ نمونه از مشاغل مختلف بوده که به دو پرسشنامه آنلاین در یک هفته مجزا پاسخ داده اند. کاربرد تلفن همراه و پیوست آن در زمان ۱ و معیار در زمان ۲ مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های آنها نشان داده پیوست بالای تلفن همراه در برابر تاثیرات منفی استفاده تلفن همراه مرتبط با کار بر خستگی روحی و تعارض کار- خانواده میانداری میکند و اثرات سودمند کاربرد تلفن همراه مرتبط با کار را بر درگیری کاری افزایش میدهد. درگیری بیشتر و اتصال بیشتر به تلفن های همراه ممکن است که به کارمندان کمک کند تا با کاربرد تلفن همراه مرتبط با کار در طی زمان غیر کار مؤثر تر برخورد کنند …

پژوهش ری و کیم (۲۰۱۶) با عنوان “تأثیرات داشتن فراغت بر بازیابی انرژی در کار مقایسه تجربی گذراندن فراغت با گوشیهای هوشمند و معمولی “بر تفاوت استراحت با حین روش یعنی صرفاً مکالمه یا استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی از طریق گوشی های هوشمند تمرکز دارد. حین پژوهش با بررسی ۴۵۰ کارگر که در کره با استفاده از پرسشنامه تجربیات آنها بررسی شده است، محققان متوجه شوند آیا تأثیرات این دو شیوه متفاوت است . نتایج نشان داده است که دسته های روانشناختی توسط فراغتها به حالت آن بستگی دارد. در افزایش قدرت و کاهش خستگی عاطفی همچنین تأثیرات بویژه کاهش خستگی عاطفی به طور قابل توجه برای گذراندن فراغت با گوشی هوشمند پایین تر بوده در برابر صرفاً مکالمه گوشی های معمولی تر .

لی (۲۰۱۵) در مطالعه ای که بر روی ۳۵۰ کارمند از سراسر ایالات متحده آمریکا قرار گرفت نشان داده شد که حدود ۶۰ درصد از کارکنان میگویند در محل کار به علت بی مبالاتی همکارانشان در زمان استفاده از تلفن همراه شدیداً استرس میگیرند و برخی به ذات غیر شخصی تلفن های همراه مانند مسبب فخر فروشی یا نشانه ای از آنکه نهفته در بی تمدنی است اشاره می کنند. هنگامی که خیره شدن به یک صفحه ارتباط چهره به چهره را از بین می برد، کارکنان احساس خستگی و ایزوله شدن نسبت به سایر همکارانشان را خواهند داشت . حتی زمانیکه کارکنان در جلسات کاری از تلفن همراه استفاده نمایند همکارانشان به شدت نسبت به آن ها اظهار تنفر می نمایند.

یه و همکاران (۲۰۱۴) در مقاله ای با عنوان ” پذیرش کارکنان از تکنولوژی تلفن همراه در محل کار : مطالعه تجربی استفاده از مدل معادلات ساختاری و تحلیل مقایسه ای فازی نشان دادند . استفاده از تکنولوژی تلفن همراه در محل کار به طور مثبت تأثیر می گذارد بر بهبود درک کارکنان از عملکرد کار و همچنین عملکرد مورد انتظار بر بهبود عملکرد کار تأثیر می گذارد. در نهایت، شرایط تجهیزی و نفوذ اجتماعی به طور معنادار بر رفتار استفاده از تکنولوژی تلفن همراه تأثیر گذاشته است . این پژوهش با استفاده از پرسشنامه، ۶۹۲ نفر از کارکنان بخشهای صنعتی متفاوت در تایوان را مورد بررسی قرار داده است .

هسلوپ و اکستل (۲۰۱۱) در مطالعه ای با عنوان ” تلفنهای همراه در زمان کار و غیر کار : مطالعه موردی از تلفن همراه ، کارکنان غیر مدیر ” نشان داده اند در حالیکه مرز بین زمان کار و غیر کار در شروع و پایان روز کاری شفاف بوده و تقاضای کار به ندرت بر زمان غیر کار نفوذ می یابند، این وضعیت با توجه به ساعات کار کاملاً متفاوت بوده و اساساً شیوه ای که مهندسان استفاده میکردند از تلفن های همراه خود در طول ساعات کاری نتیجه می دهد . در مرز کار و غیر کار به طور منظم تار و مبهم بشود، یک علت کلیدی که چرا مهندسین استفاده می کنند. تلفن هایشان را به عنوان یک ابزار مدیریتی مرزی در طول ساعات کار مربوط به ویژگی کار آنها است که در آن مهندسین زمان زیادی از کار خود را به تنهایی میگذرانند. رفتن به مکان های مشتری و همچنین با توجه به فرصتهای غیر قابل پیش بینی که مهندسین برای آن تعامل چهره به چهره با مشتریان و همکاران داشتند .

تلفن های همراه در زندگی مدرن ریشه دوانده اند اما بسیاری از متخصصان هنوز استفاده از آن توسط همکاران در محیطهای کار بخصوص اجتماعهای رسمی را سهل انگارانه می پندارند.بعلاوه طبق آخرین مطالعات انجام شده در این خصوص برای مغز انسان غیر ممکن است که بتواند در یک زمان بر روی دو کار تمرکز کند و مسئولیت صحیح انجام دادن چندکار همزمان را بپذیرد.

انجام چند فعالیت مغزی بصورت همزمان برای مدتهای طولانی تشویق و ترویج می شده است این تمایل و تشویق صرفاً به دلیل بهره وری بیشتر از مغز نیست بلکه از نظر روانی به افراد احساس رضایت و خرسندی می دهد حال آنکه طبق تحقیقات متعدد مشخص شده است که چند وظیفه ای بودن در یک زمان برای مغز غیر ممکن است. زمانیکه چند کار را بصورت همزمان انجام میدهیم در حقیقت مغز ما مدام بین فعالیتها سوییچ می کند و عقب و جلو می رود بنابراین عملکرد مغز در هر زمان مربوط به یک فعالیت است. (شریف پور، (۱۳۹۳) تحقیقات جدید دانشگاه کسب و کار مارشال کالیفرنیای جنوبی در خصوص علت عدم استفاده افراد موفق از گوشیهای هوشمند در جسات کاری نشان داد :

-پاسخ دادن به تماس تلفنی در جلسه کاری میتواند به معنی مهمتر بودن آن تماس نسبت به صحبت های جلسه باشد و این امر نوعی بی احترامی محسوب میشود. توجه به تلفن همراه میتواند سبب حواس پرتی و عدم تمرکز در شغل افراد شود و این امر بازده کاری را کاهش میدهد.

– تلفن همراه میتواند سبب کاهش توانایی شما در تسلط برخود شود و آن به علت این است که کوچکترین صدایی از تلفن ناخودآگاه شما را به سوی آن جذب میکند و بعد از مدتی شما توانایی مقاومت در برابر حس کنجکاوی خود را نخواهید داشت.

-با توجه به گوشی شما نمیتوانید به درستی به صحبتهای دیگران گوش دهید و این امر توانایی گوش دادن را در شما کاهش میدهد.

همه این مطالب شاهد پایین آمدن عملکرد افراد نه تنها در هنگام استفاده بلکه همراه داشتن آن است بویژه در محیط های کاری که بایستی فرد بر امور کاری خویش متمرکز باشد؛

مهدی شیخ سجادیه 

اکرم اکبریان

اخبار مرتبط

ترمز ماشین اقتصاد

ترمز ماشین اقتصاد

دنیای اقتصاد : عباس آخوندی، وزیر پیشین راه و شهرسازی در گفت‌وگویی موانع اصلاحات اقتصادی در ایران را تشریح کرد. از نگاه او، اقتصاد ایران نیازمند

ادامه مطلب »
تحریم بانکی بازار مسکن

تحریم بانکی بازار مسکن

  رشد واقعی «تسهیلات پرداختی» به متقاضیان تعمیر خانه، خرید خانه و ساخت خانه در ۹ ماهه ۱۴۰۳ به ترتیب منفی ۹۰ درصد، منفی ۱۵‌درصد

ادامه مطلب »
Facebook
Twitter
LinkedIn

پیام بگذارید